مرد باید که دل دژم نکند


زندگی صرف رنج وغم نکند

از کم و کیف کارهای جهان


یکسر مو زکیف کم نکند

در ره نفع خود کند خدمت


خدمت خلق یک قلم نکند

ور قسم خورد و توبه کرد ز می


تکیه برتوبه وقسم نکند

گر ستم کرد برکسی، چه زیان


برخود وعشق خود ستم نکند

جز به پیش صراحی و ساقی


پیش کس پشت خویش خم نکند

زندکی حرب و حرب هم خدعه است


مرد دانا ز خدعه رم نکند

حرف جزء هواست ، مرد قوی


اعتنائی به مدح و ذم نکند

خلق گر کند نیم و نیم غنم


گرگ دلسوزی از غنم نکند

وقت راز و نیاز، قبلهٔ خویش


جزیکی نازنین صنم نکند

تا توان بود خوش ، جفا نکشد


تا توان گفت لا، نعم نکند

جز به شکرلبان درم ندهد


جز به مه طلعتان کرم نکند

با رفیقی کزو امیدی نیست


نه رفاقت که یاد هم نکند

عقلاگفته اند پیش از ما


نم شود هرکسی که نم نکند

آن سفرکرده چون ز راه رسید


قصهٔ او به سمع شاه رسید

چند جاسوسش از پس افکندند


بیدرنگش به محبس افکندند

پس شش مه سوال و استنطاق


نیمه جان ، نیمه کور و نیمه چلاق

آخر کارش به ضرب وشتم کشید


پس به دیوانسرای حرب کشید

شد به دیوان حرب مظلمه اش


کرد آن محکمه محاکمه اش

چون نبد مدرکی جزآن مکتوب


اختر هستیش نکرد غروب

لیک شد خلع از شئون نظام


بعدازآن حبس شدسه سال تمام

چون به محبس نشست بیچاره


گشت جویا ز جفت آواره

داد پیغام تا مگر یارش


آید آنجا ز بهر دیدارش

رهن بنهد ز خانه اسبابی


بهر او نانی آرد و آبی

رفت مردی و ماجرا پرسید


خانه را از نگار خالی دید

گشت لختی از این ور و آن ور


کرد پرسش از این در و آن در

عاقبت قصه را بدست آورد


بهر بیچاره سر شکست آورد

مرد باور نکرد مطلب را


وان حکایات نامرتب را

بستن را چنین تسلی داد


وین چنین نزد خویش فتوی داد

کاین سخن ها همه گزاف بود


کاهل ازکارها معاف بود

یا نرفت از پی رسالت من


یا ندادند رخصت رفتن

خفت بر ژنده بالش و بستر


ساخت با نان وآش قصرقجر